Değerli Konut Vergisinde Muafiyetler Ve Özellikle Fiilen İşyeri Olarak Kullanılan Meskenlerin Durumu
Yayımlar
Değerli Konut Vergisinde Muafiyetler Ve Özellikle Fiilen İşyeri Olarak Kullanılan Meskenlerin Durumu
A.Genel Olarak Değerli Konut Vergisi
7 Aralık 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Kanun ile mevzuatımıza giren değerli konut vergisi; belirli bir bina vergi değerlini aşan mesken nitelikli taşınmazlar için, taşınmaz maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenler tarafından ilgili yılın Şubat ayının 20 nci günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine ödenmesi gereken artan oranlı bir vergidir.
Yayımlandığı tarihten itibaren büyük tartışmaları da beraberinde getiren düzenleme, özellikle vergi matrahının Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecek değere bağlanması ile verginin taşınmaz değerinin tamamı üzerinden alınması noktalarında oldukça eleştirmiştir. Bu eleştiriler üzerine; anılan Kanun, 20.02.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7221 sayılı Kanun ile değiştirilmiş ve uygulaması 1 yıl süre ile ertelenmiştir.
Bu değişiklik ile değerli konut vergisinin, taşınmazın değerinin tamamı üzerinden alınması yönündeki uygulaması terk edilmiş; verginin, bina vergi değerinin 5.000.000 Türk Lirası’nı (2021 yılı için 5.227.000 TL.) aşan kısmı üzerinden alınacağı öngörülmüştür.
Bununla birlikte 15 Ocak 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Değerli Konut Vergisi Uygulama Genel Tebliği (Tebliğ) ile söz konusu verginin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. İşbu çalışmamızda anılan Tebliğ’de yer alan muafiyetlerden bahsedilecek ve özellikle işyeri olarak kullanılan meskenlerin muafiyet kapsamında olup olmadığı irdelenecektir.
B.Muaflıklar
1. Öncelikle belirtmek gerekir ki; değerli konut vergisinin konusunu mesken niteliğindeki taşınmazlar oluştur. Değerli konut vergisi uygulamasında “mesken nitelikli taşınmaz” kavramı, mesken niteliğini haiz binalar ile birden fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda her bir bağımsız bölümü ifade eder. Dolayısıyla mesken niteliğinde olmayan taşınmazlar değerli konut vergisinden muaftır.
2. Bina vergi değeri 5.000.000 Türk lirasını (2021 yılı için 5.227.000 TL.) aşmayan mesken niteliğindeki taşınmazlar değerli konut vergisinden muaftır.
3. Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı, değerli konut vergisinden muaftır.
4. Birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların değerli konut vergisinin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil) değerli konut vergisinden muaftır.
ÖRNEK: Mükellef (E)’nin mesken nitelikli 2 adet taşınmazı bulunmaktadır. Bu taşınmazlardan, birinci taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 3.900.000 TL, ikinci taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 7.000.000 TL’dir.
Mükellef (E)’ye ait mesken nitelikli birinci taşınmazın 2020 yılı bina vergi değeri 1319 sayılı Kanunun 42 nci maddesinde belirtilen değeri aşmadığından verginin konusuna girmemekte, mükellef (E)’nin ikinci taşınmazı söz konusu değeri aştığı için verginin konusuna girmektedir.
5. Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki olduğu mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinden muaftır.
6. Karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinden muaftır.
7. Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar ilk satışa, devir ve temlike konu edilmediği sürece vergiden muaftır. Bu muafiyet hükmü arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar için de uygulanır.
C.Fiiliyatta İşyeri Olarak Kullanılan Meskenlerin Değerli Konut Vergisinden Muafiyeti
Gerek Emlak Kanunu’nun 42. maddesinde gerekse yukarıda anılan Tebliğ’in 2. maddesinde; değerli konut vergisinin Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan alınacağı düzenlenmiştir. Bu halde tapuda işyeri olarak gözüken ya da cins tashihi yoluyla işyeri niteliğine bürünen taşınmazların değerli konut vergisinden muaf olduğu tartışmasızdır.
Ancak tapuda mesken olarak gözüken ancak fiiliyatta işyeri olarak kullanılan taşınmazın durumu ne olacaktır?
Tapu kayıtlarında mesken (konut) olarak görünen taşınmaz, eğer fiilen işyeri olarak kullanılıyorsa; mülk sahibinin bu konut için değerli konut vergisi ödememesi gerekir.
Gerçekten de Tebliğ’in 2/3. maddesinde “Taşınmazın mesken niteliğini haiz olup olmadığı hususunun değerlendirilmesinde, taşınmazın kayıtlardaki niteliğinin yanında fiilen kullanım durumuna da bakılır.” şeklindeki ifade, fiiliyatta işyeri olarak kullanılan mesken niteliğindeki taşınmazların, değerli konut vergisinden muaf olduğuna işaret etmektedir.
Başka bir ifade ile değerli konut vergisinin uygulanmasında tapu ve belediye kayıtları esas alınacak fakat fiili durum da göz ardı edilmeyecektir.
Ancak vergi dairesinin herhangi bir başvuru olmaksızın, taşınmazın fiili durumu tespit etme gibi bir yükümlülüğü olmadığı nazara alındığında; mükellefin işbu durumun tespiti için ilgili vergi dairesine başvurması gerekir.
Vergi dairesine başvuran mükellefin, söz konusu taşınmazın fiilen işyeri olarak kullanıldığını gösterir nitelikteki kira sözleşmesini, kira ödemesi stopaj belgelerini, emlak vergisi ödeme belgelerini, işyeri açma ve çalıştırma ruhsatını ve imar barışından işyeri olarak yararlanılmışsa buna ilişkin ödeme belgelerini başvuru ekine koyması, başvurunun olumlu sonuçlanması noktasında önemlidir.
Mükellefin beyanname dönemine kadar başvurusuna olumlu bir cevap alamaması halinde cezalı vergi tarhiyatı ile karşı karşıya kalınmaması adına ihtirazı kayıt ile beyanname vermesi önem arz eder.
*İşbu bilgilendirme metni değerli konut vergisinde ilişkin genel bilgilendirme niteliğinde olup somut olayın özelliklerine göre uygulanabilirliğinin profesyonel yardım ve hukuki danışma ile değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda metin içeriğinde her alan değerlendirmeler hukuken bağlayıcı değildir, hukuki görüş ve tavsiye niteliğinde değildir.
Yayımlar
- Özel Hastaneler Tarafından Fazladan AlınanÜcretlerinin İadesi
- Savurganlık, Alkol Veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim Nedeniyle Vesayet
- Şirket Ortakları İçin Altın Değerinde Olan Şey: “BİLGİ”
- Limited Şirkette Haklı Sebeple Ortaklıktan Çıkma
- Yargıtay Kararları Işığında Mal Rejiminde Eşlerin Anne Ve Babalarından Yapılan Devirlerin Hukuki Durumu
- Apartman Görevlilerinin (KONUT KAPICILARI) İş İlişkisi
- İşverenin Eşit Davranma Yükümlülüğü
- Ulusal (İç) Tahkim
- Trafik Kazalarından Kaynaklanan Tazminat Davaları
- Konut Ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinin Uzaması Halinde Belirli Süreli Olarak Devam Etmesi
Bize Danışın
Bize Danışın
Yayımlar
- Özel Hastaneler Tarafından Fazladan AlınanÜcretlerinin İadesi
- Savurganlık, Alkol Veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim Nedeniyle Vesayet
- Şirket Ortakları İçin Altın Değerinde Olan Şey: “BİLGİ”
- Limited Şirkette Haklı Sebeple Ortaklıktan Çıkma
- Yargıtay Kararları Işığında Mal Rejiminde Eşlerin Anne Ve Babalarından Yapılan Devirlerin Hukuki Durumu
- Apartman Görevlilerinin (KONUT KAPICILARI) İş İlişkisi
- İşverenin Eşit Davranma Yükümlülüğü
- Ulusal (İç) Tahkim
- Trafik Kazalarından Kaynaklanan Tazminat Davaları
- Konut Ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinin Uzaması Halinde Belirli Süreli Olarak Devam Etmesi
Covid-19
Hukuki Uyuşmazlıklar ve Davalar
Gayrimenkul
Birleşmeler ve Devralmalar
Fikri Haklar
İş Hukuku
Alacak Tahsili ve Yapılandırma
Sigorta Hukuku
Şirketler Hukuku
Kişisel Verilerin Korunması
Taşımacılık ve Lojistik
Tüketici Hukuku
